Demir yollarında özel sektör işletmeciliği, yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetleri kapsamında daha adil, emniyetli ve sürdürülebilir bir ortam sağlanması amacıyla düzenlemeye gidildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan "Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle ulusal demir yolu altyapı ağı üzerinde yapılan taşımacılık faaliyetlerinin düzenlenebilmesi için demir yolu altyapı ve tren işletmecileri ile acente, gar veya istasyon işletmecisi faaliyetlerinde bulunanların hizmet esasları, mesleki saygınlıkları, mali ve mesleki yeterlilik şartlarının belirlenmesi, faaliyet gösterenlerin hakları, yetkileri, yükümlülükleri ile sorumluluklarının belirtilmesi, yetkilendirilmesi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Buna göre, demir yolu taşımacılığı faaliyetlerinde genel kural, taşımacılık faaliyetlerinin ticari, ekonomik, sosyal ihtiyaçlara ve teknik gelişmelere bağlı olarak ekonomik, seri, elverişli, güvenli, kaliteli, çevreye kötü etkisi en az ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest, adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında ve bu faaliyetlerin diğer ulaştırma türleriyle birlikte birbirlerini tamamlayıcı olarak gerçekleştirilmesini sağlamak olacak. YETKİ BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU Yönetmelik kapsamında ülke sınırları içinde demir yolu altyapı işletmecisi ve tren işletmecisi ile taşımacılık alanında acente, gar veya istasyon işletmecisi faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun yetki belgesini Bakanlıktan almaları gerekecek. Demir yolu altyapı işletmecisi yetki belgesi (DA yetki belgesi), yurt içinde demir yolu altyapı işletmeciliği yapacak tüzel kişilere verilecek. Yolcu treni işletmecilerinin DB1, yük treni işletmecilerinin DB2, manevra hizmetleri işletmecilerinin DB3, gar veya istasyon işletmecilerinin DC, acente hizmeti verecek gerçek ve tüzel kişilerin de DE yetki belgesi alması zorunlu olacak. Yetki belgesi talebinde yük ve/veya yolcu tren işletmecisinin başvuru tarihi itibarıyla asgari 50 milyon lira, manevra hizmetleri işletmecisinin 5 milyon lira sermayeye sahip olması gerekiyor. Verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 5 yıl olarak belirlendi. SORUMLULUKLARIN ÇERÇEVESİ Yetki belgesi sahipleri, nitelikli ve yeterli sayıda personel istihdam etmemeleri durumunda doğacak her türlü zarardan sorumlu olacak. Demir yolu tren işletmecileri, bir kaza meydana gelmesi halinde mali yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri için Bakanlığa bu yönetmelikte belirtilen hususlara ilişkin mevzuata uygun sigorta poliçesi, teminat mektubu veya kefalet senedi verecek. Yetki belgesi sahipleri Bakanlık tarafından her zaman denetlenebilirken şartların sağlanmaması halinde söz konusu yetki belgeleri askıya alınabilecek veya iptal edilebilecek.