Yaygın olarak işten kendi isteğiyle ayrılan kişinin kıdem tazminatı talep etme hakkı olmadığı bilinse de, bazı durumlarda istifa eden işçiler de kıdem tazminatı alabiliyor. Süre ve şartlar tamamlandığında SGK'sı olan herkes istifa ederek kıdem tazminatına hak kazanabiliyor. Peki, kıdem tazminatını kimler alabilir? İşte Kıdem tazminatına esas yazı" alma şartları hakkında ayrıntılar
Kıdem tazminatı almak isteyen milyonlarca çalışan işverenin kendilerini işten çıkarmasını beklemek zorunda değil. İşçinin, istifa edip tazminat alma hakkına da sahip olduğu bazı istisnalar bulunuyor.
Talep edenlere kıdem tazminatına esas yazının verilmesi için sigortalıların Kanunda öngörülen yaş dışındaki diğer koşulları (prim gün sayısı ve sigortalılık süresi) yerine getirmesi gerekmektedir. Kıdem tazminatına esas yazının verilebilmesi için sigortalının müracaat tarihinde işten ayrılma koşulu aranmamaktadır.
22.06.2013 tarihli 2013-26 sayılı genelgenin 4 üncü maddesinde; 4447 sayılı Kanunun 45 incimaddesiyle 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (5) numaralı bentle 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları (sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı) veya aynı Kanunun geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak, kendi istekleri ile işten ayrılmaları halinde, sigortalılara kıdemtazminatı ödeneceği öngörülmüştür.
Yaş hariç emeklilik şartlarını taşıyan sigortalıların;⎯ Son işyerinde en az 1 yıl çalışmak,⎯ 08.09.1999 tarihinden önce ilk sigortalılığı bulunan çalışanlar için 15 yıl sigortalılık şartı ve 3600 prim gün sigortalık süresi olmak,⎯ 08.09.1999 tarihi ile 30.04.2008 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için, sigortalılık süresi göz önünde bulundurulmaksızın 7000 prim ödeme gün sayısı veya “4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi olmak,
⎯ 30.04.2008 tarihi ile 31.12.2008 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için 4600 primgün sigortalılık süresi olmak,⎯ 01.01.2009 tarihi ile 31.12.2015 tarihleri arasında ilk sigortalılığı olan çalışanlar için 4600-5300 prim gün (her yıl için 100 gün eklenerek hesaplanıyor) sigortalılık süresi olmak,⎯ 01.01.2016 tarihinden sonra ilk sigortalılığı bulunan çalışanlar için 5400 prim gün sigortalılıksüresi olmak,Şartları sağlandığında “SGK’dan kıdem tazminatına esas yazı” alınarak işten ayrılmak mümkündür.
Herhangi bir iş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödenmektedir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilmektedir. Kıdem tazminatı hesaplamaları sırasında işçiye ödenen ücretin yanı sıra, kendisine düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, düzenli olmak koşuluyla ikramiye ödemeleri vb.) de dikkate alınmaktadır. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılmıştır.
